Ứng dụng dược phẩm trong chăm sóc da

Trong lịch sử phát triển của nhân loại, nhu cầu định vị bản thân trong cộng đồng đã hình thành từ rất sớm và qua nhiều cách. Thế hệ hiện tại định vị bản thân qua học vấn, qua việc sở hữu các loại tài sản. Và dù xã hội thay đổi như thế nào thì nhân loại chưa bao giờ quên việc đầu tư cho sức khoẻ bên trong và định vị mình thông qua vẻ đẹp hình thể.

Thế kỷ 21 đã chứng kiến nhiều thành tựu khoa học được áp dụng vào ngành làm đẹp. Các phương thức làm đẹp hiện đại có thể nhắc đến gồm phẩu thuật thẩm mỹ, tập GYM, YOGA và phổ biến nhất là sử dụng mỹ phẩm.

Khởi nguồn từ những phương pháp và nguyên liệu tự nhiên được truyền miệng qua nhiều thế hệ, hiện nay chúng ta đã tự tìm ra những hoạt chất tác động rất nhanh mà không tìm thấy trong tự nhiên. Ngoài mỹ phẩm, nhân loại đã sáng tạo ra dược mỹ phẩm và dược phẩm chăm sóc da.

1. Thế nào là Mỹ phẩm, dược mỹ phẩm và Dược phẩm chăm sóc da

Trong quá trình làm việc từ 2018 đến nay, tôi đã ghi nhận một thực tế là có khá ít người biết đến ba khái niệm nói trên.

Khách hàng chỉ đơn thuần là tìm mua những sản phẩm được quảng cáo nhiều, được nhiều KOL review. Thật sự họ chỉ quan tâm đến kết quả sản phẩm mang lại, nhưng vấn đề mà họ không biết đó là liệu các sản phẩm có phù hợp với tình trạng và nhu cầu của mình hay không. Bản thân những người bán cũng ít khi giải thích cho khách hàng các khái niệm đó.

Vấn đề này rất phổ biến ở thị trường châu Á nói chung, khi mà còn nhiều lỗ hổng trong khâu quản lý dược phẩm và các quy định trong quảng cáo sản phẩm. Trong phần 1 này, tôi xin cung cấp một số khái niệm cơ bản để giúp các bạn phân biệt Mỹ Phẩm, Dược Mỹ Phẩm và Dược Phẩm Dưỡng Da.

a. Công dụng

Mỹ phẩm tập trung vào việc cải thiện vẻ ngoài của da, bao gồm làm sạch, dưỡng ẩm, chống nắng, làm sáng da, giảm tiết dầu…

Dược phẩm chăm sóc da thực chất là những loại thuốc được bào chế để điều trị các vấn đề da liễu phức tạp như mụn, nám, lão hóa, viêm da, eczema, các tổn thương do bức xạ…

Dược mỹ phẩm vừa có tác dụng làm đẹp, vừa có các hoạt chất ở nồng độ thấp dùng để trị các triệu chứng da liễu phổ biến như mụn, nám, lão hóa.

b. Thành phần

Mỹ phẩm thường chứa các chiết xuất từ nguyên liệu tự nhiên. Cũng có những thương hiệu tập trung vào các thành phần khoa học và ứng dụng các công nghệ mới.

Dược phẩm dưỡng da chứa các hoạt chất có nồng độ cao, đựơc kiểm nghiệm và chứng minh hiệu quả trong điều trị da liễu. Chúng có khả năng tác động sâu vào cấu trúc da.

Dược mỹ phẩm thì ngoài các thành phần có trong mỹ phẩm, nó sẽ chứa các thành phần hoạt tính, nhưng với nồng độ thấp.

c. Cách sử dụng

Mỹ phẩm được sử dụng hằng ngày nhằm duy trì hiệu quả và khai thác tốt nhất tác dụng của sản phẩm.

Dược phẩm dưỡng da thì được sử dụng theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc dược sĩ, có thể dùng kết hợp với các phương pháp điều trị khác.

Dược mỹ phẩm cũng được dùng trong thời gian dài đến khi các vấn đề da liễu được cải thiện. Sau đó có thể ngưng và chuyển sang các loại mỹ phẩm thông thường.

d. Quy trình sản xuất

Các loại mỹ phẩm tuân theo những quy định về nhãn mác và an toàn mỹ phẩm ở từng quốc gia hoặc khu vực.

Dược phẩm chăm sóc da tuân thủ các quy định nghiêm ngặt hơn về an toàn và hiệu quả như đối với thuốc.

Dược mỹ phẩm thì được quản lý dễ dàng hơn dược phẩm, và cũng tuân thủ theo những quy định khi sản xuất mỹ phẩm. Chỉ một số thành phần hoạt tính được cấp phép để sử dụng trong loại sản phẩm này.

e. Quản lý và tiêu thụ

Khách hàng có thể dể dàng mua mỹ phẩm tại các cửa hàng và trực tuyến mà không cần sự cho phép của bác sĩ. Điều tương tự đối với dược mỹ phẩm, bác sĩ chỉ đóng vai trò tư vấn trong việc lựa chọn sản phẩm.

Đối với dược phẩm chăm sóc da thì thường được chỉ định hoặc kê đơn bởi bác sĩ và cần tuân thủ đúng hướng dẫn để bảo đảm hiệu quả và an toàn. Thông thường bệnh nhân sẽ phải tái khám đều đặn để được điều chỉnh lại phác đồ điều trị.

2. Một số dược phẩm phổ biến trong ngành làm đẹp

2.1 Giải ngố về Retin A

Rất nhiều bạn bè của tôi không hề biết thực chất retin A là gì. Đây thực sự là nghịch lý giữa thời đại vạn vật kết nối, nhưng con người lại thiếu kiên nhẫn để tìm và đọc những thông tin chuẩn xác.

Người tiêu dùng hiện nay mua hàng theo lời khuyên từ những KOL. Mỗi lời nói của KOL có giá trị hơn cả những công trình nghiên cứu, bằng cấp của các bác sĩ.

Thế nhưng mọi người đừng vội thấy bi quan trước thực tế đó. Cạnh những khách hàng thiếu hiểu biết luôn luôn tồn tại số đông các khách hàng thông thái.

Để bắt đầu, chúng ta cùng nhắc đến Vitamin A, một loại Vitamin phổ biến trong tự nhiên và quan trọng đối với cơ thể.

Vitamin A này có một dẫn xuất tên là Tretinoin Retionic Acid, được mọi người gọi ngắn gọn là Tretinoin. Chính nhờ ở dạng acid nên thành phần này mới hoạt tốt trên da, phát huy hết tác dụng và mang lại hiệu quả cao. Điều này đồng nghĩa với việc nó dễ gây kích ứng và các tác dụng phụ khác, cho nên đòi hỏi sự chỉ định của bác sĩ và thường chỉ dùng liên tục trong 5 – 6 tháng mà thôi.

Cái tên Retin A chỉ là tên của một loại kem đang lưu hành trên thị trường, thành phần chính là Tretinoin. Ngoài loại kem đó, tại các nhà thuốc còn rất nhiều sản phẩm chứa tretinoin khác.

Cho nên khi các bạn mua kem trị mụn thì không cần để ý đến tên của sản phẩm, chỉ cần đọc trong bảng thành phần chứa tretinoin là được. Tùy hãng sản xuất mà các loại kem này còn được bổ sung các chất khác.

Như vậy chúng ta sẽ sắp xếp theo thứ tự từ chất ban đầu đến sản phẩm thương mại như sau:

Vitamin A > Tretinoin (Tretinoin Retionic Acid) > Các loại kem bôi (ví dụ như Derma Factory Retinal, Retacnyl Tretionin Cream, Retin A Erylik, Locacid …)

Các dẫn xuất của Vitamin A nói chung có tác động mạnh trong việc tăng sinh Collagen, làm đầy nếp nhăn, làm da sáng màu, trị mụn.

Vấn đề tôi muốn đề cập tiếp theo là liệu có những hoạt chất nào thay thế Tretinoin không? Các phần tiếp theo tôi sẽ điểm qua vài hoạt chất thông dụng khác.

2.2 Retinol

Đây cũng là dẫn xuất của vitamin A và là anh em với Tretinoin nhưng ở dạng ester và cần nhiều bước chuyển hóa để trở thành dạng acid (trạng thái mang lại tác dụng cao nhất). Đặc điểm này khiến nó an toàn, ít gây kích ứng và được xếp vào nhóm không cần kê đơn.

Các bạn có thể dùng sản phẩm chứa retinol lâu dài và duy trì hằng ngày để có làn da căng bóng và mềm mịn mà vẫn tránh được các tác dụng phụ không mong muốn.

2.3 Adapalene

Đây cũng là một hoạt chất thuộc nhóm thuốc retinoid. Chức năng chính của nó là điều trị mụn trứng cá từ nhẹ đến trung bình, không được dùng để trị bệnh chàm. Nó được khuyên dùng cho người có da khô và sáng màu.

Hoạt chất này được đóng gói dạng kem bôi. Có tác dụng điều trị tại chỗ, tức là bôi lên nốt mụn. Adapalene có tỉ lệ hấp thu qua da thấp, ít khi gây phản ứng phụ.

3. Cạnh tranh giữa phòng thí nghiệm và tự nhiên

Nếu là một khách hàng thông minh, các bạn có thể nhận thấy sự phân hoá nhẹ giữa thị trường mỹ phẩm giữa châu Âu và châu Á (có thể nhắc đến Ấn Độ, Hàn Quốc).

Đó chính là khác biệt trong tư tưởng phát triển sản phẩm của những thương hiệu tại hai thị trường này. Các tư tưởng nền móng này kéo theo sự khác biệt trong các sản phẩm, sự khác biệt trong cách sử dụng, sự khác biệt trong cách quảng bá và sự khác biệt trong thói quen của người tiêu dùng tại hai thị trường.

Đầu tiên chúng ta phải đồng ý rằng ngành y sinh học nói chung, và ngành mỹ phẩm nói riêng đều tận dụng những nguyên liệu sẵn có trong thiên nhiên. Với các tiến bộ của khoa học sau này, con người đã tự nghiên cứu và tổng hợp được các hoạt chất không thể tìm thấy trong tự nhiên và có hoạt tính rất mạnh. Y sinh học hiện đại đã chứng minh tính ưu việc qua chiều dài lịch sử nhân loại, ví dụ như sản xuất thuốc chống lại các dịch bệnh, điều trị thành công các căn bệnh nặng, nâng cao tuổi thọ con người.

Trước những tiến bộ nói trên, vẫn có những nhà sản xuất và những khách hàng trung thành với các sản phẩm tự nhiên. Cũng từ đó mà có sự khác biệt trong tư tưởng nền móng giữa thị trường mỹ phẩm ở phương Tây và phương Đông, một bên đề cao các nghiên cứu khoa học và ứng dụng công nghệ mới, một bên trung thành với những gì thuần tự nhiên và xem việc con người can thiệp vào tạo hóa là điều báng bổ.

Tôi mong muốn các bạn bỏ qua những quan điểm cảm tính, mà hãy tập trung tìm hiểu về những cuộc thực nghiệm trên quy mô lớn, những thí nghiệm, những công trình nghiên cứu đã được kiểm chứng.

Bạn có thể xem một nghiên cứu tại phần 3 của bài viết sau: Những điều Cần Biết Về Chiết Xuất Hoa Cúc – 2024 (mpthoidai.com)

Qua những dẫn chứng khoa học, chúng ta sẽ thấy được sự thật rằng không có biên giới rõ ràng giữa hai luồng tư tưởng nói trên. Chúng chỉ là hai mặt của một vấn đề và hoàn thiện lẫn nhau, người được lợi nhất (về mặt sức khoẻ) chính là khách hàng. Cụ thể:

Với những người sở hữu loại da khỏe, không gặp nhiều vấn đề da liễu và chỉ mong muốn có một làn da khỏe hơn, đẹp hơn thì có thể ưu tiên sử dụng các sản phẩm châu Á trong thời gian dài. Các sản phẩm này tập trung vào việc cung cấp độ ẩm, các chất dinh dưỡng cho lớp biểu bì, tạo nên một nền tảng bền vững giúp da khỏe lên qua thời gian.

Đối với những người không may mắn khi da mắc những bệnh như chàm, trứng cá đỏ <Rosacea Subtype>, mụn viêm ở thể nặng thì dược phẩm (thuốc) chăm sóc da sẽ là lựa chọn phù hợp. Các bác sĩ da liễu sẽ phân tích là đưa ra phác đồ điều trị hợp lý để khắc phục vấn đề. Sau một thời gian điều trị nếu tình trạng tiến triển tốt, bệnh nhân có thể chuyển sang dùng dược mỹ phẩm/mỹ phẩm để da khỏe lên và duy trì hiệu quả điều trị trước đó.

	Châu Á	Châu Âu
Thành phần	Thường sử dụng các thành phần thiên nhiên như chiết xuất trà xanh, ốc sên, nhân sâm, các loại hoa, đậu	Thường sử dụng các thành phần khoa học như retinol, hyaluronic acid, vitamin C… và thường ứng dụng các công nghệ mới.
Công dụng	Tập trung vào dưỡng ẩm, làm sáng da, chống lão hóa.	Tập trung vào điều trị các vấn đề da liễu như mụn, nám, tàn nhang…
Giá cả	Phân khúc giá đa dạng, từ bình dân đến cao cấp.	Thường có giá cao hơn so với mỹ phẩm Châu Á.
Quan điểm	Nhấn mạnh vào việc chăm sóc da theo từng bước, sử dụng nhiều sản phẩm.	Nhấn mạnh vào việc sử dụng các sản phẩm đa năng, hiệu quả nhanh. cung cấp các giải pháp chuyên sâu cho các vấn đề da phức tạp.

4. Sự đổi mới từ các thương hiệu

Năm 2024, tôi chứng kiến nhiều sự chuyển dịch trong ngành, cụ thể là sự thay đổi trong tư tưởng phát triển sản phẩm, và kéo theo sự thay đổi trong thị trường và tệp khách hàng.

Ví dụ thực tế nhất là tập đoàn Amorepacific vào nữa cuối năm 2023 đã thay đổi sâu sắc nhận diện thương hiệu của mình. Ở thị trường Hoa Kỳ, họ đã chuyển thành AP, thiết kế lại nhãn mác của các sản phẩm theo hướng đơn giản, sang trọng (trái ngược với sự đa dạng, nhiều màu sắc trước đó).

Các thương hiệu con như Innisfree và Sulwhasoo cũng đã được tái thiết kế theo hướng tối giản kiểu phương Tây.

Công thức trong các sản phẩm cũ lẫn mới cũng có sự cải tiến, họ tập trung vào những hoạt chất mạnh mẽ, mang hơi thở của khoa học hiện đại song song với các chiết xuất thực vật truyền thống (nổi bật nhất là chiết xuất trà xanh).

Sau khi xem xét hết các sản phẩm và theo dõi các công bố từ họ, tôi nhận thấy họ muốn định vị thương hiệu mới (AP) đi theo hướng lâm sàn gắn liền với hình ảnh các bác sĩ da liễu, phù hợp với những gì phổ biến trong lĩnh vực xa xỉ ở phương Tây.

Tại sao một tập đoàn rất lớn tại Hàn Quốc như Amorepacific, với 80 năm phát triển và trung thành với triết lý sử dụng những tinh túy trong tự nhiên để cải thiện sức khỏe, vẻ đẹp của khách hàng lại có sự thay đổi đáng ngạc nhiên như vậy?

Tôi đưa ra 2 giả định như sau:

1. Họ muốn tránh phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc như là nguồn doanh thu quốc tế chính. Họ chấp nhận thay đổi để phù hợp hơn với thị trường khó tính tại Mỹ và châu Âu. Khách hàng ở hai thị trường này đòi hỏi cao và ưu tiên các sản phẩm chứa nhiều hàm lượng khoa học kỹ thuật đã được chứng thực. Chuyển đổi sang hình ảnh một thương hiệu sang trọng, cung cấp các loại dược mỹ phẩm có vẻ là bước đi đúng.
2. Một tập đoàn với 80 năm tuổi sẽ có nhiều vấn đề nội tại, áp lực phải đổi mới có thể là một trong những lý do cho sự chuyển dịch này.

Qua những cuộc trao đổi trên Reddit, có khá nhiều người không hề thích thú trước sự đổi mới này. Tuy vậy chúng ta nên chờ đợi xem kết quả mà những sản phẩm mới này mang lại có đáng giá không. Và liệu trong tương lai các khách hàng châu Âu và Hoa Kỳ lại quay trở lại với những sản phẩm từ tự nhiên thì sao?